Ocena "uprawnienia" na dzień dokonywania wpisu

Z art. 34 u.k.w.h. wynika, że wpis może nastąpić, gdy osoba, której prawo ma być wpisem dotknięte, jest lub zostaje jednocześnie wpisana do księgi wieczystej jako uprawniona. Wnioskodawca nie przedstawił przy wniosku o wpis takiego dokumentu, który by pozwalał na dotknięcie wpisem prawa do nieruchomości przysługującego uczestniczce, bowiem wyrok, którym dysponował nie wywoływał skutków w stosunku do niej (art. 366 k.p.c.). Uczestniczka nie była stroną postępowania, w którym doszło do wydania tego wyroku, co jasno wynikało z jego sentencji, a i zawarte w nim rozstrzygnięcie nie odnosiło się do uczestniczki, bo nie wskazuje na to jego brzmienie.

Powództwo wytoczone na podstawie art. 10 u.k.w.h. ma charakter powództwa o ustalenie (por. np. wyrok SN z 27 lutego 2002 r., III CKN 38/01). Wyrok wydany w sprawie o uzgodnienie treści księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym nie korzysta z rozszerzonej powagi rzeczy osądzonej i nie powoduje skutków erga omnes. Wyrok taki nie może być podstawą wpisu hipotek zwykłych w księdze wieczystej, jeżeli został wydany przeciwko innej osobie (pozwanemu) niż ujawniona w księdze wieczystej jako uprawniona w chwili złożenia i rozpoznania wniosku o wpis.

Postanowienie SN z dnia 15 października 2010 r., V CSK 77/10

Standard: 58285 (pełna treść orzeczenia)

Brzmienie art. 34 u.k.w.h. nie pozostawia wątpliwości co do tego, że dotyczy on stanu prawnego wynikającego z księgi wieczystej na dzień dokonywania wpisu. 

Postanowienie SN z dnia 18 lutego 2010 r., II CSK 406/09

Standard: 44334 (pełna treść orzeczenia)