Późniejsze wykrycie prawomocnego wyroku dotyczącego tego samego stosunku prawnego (art. 403 § 2 k.p.c.)

Zgodnie z art. 403 § 2 k.p.c., można żądać wznowienia postępowania m.in. w razie późniejszego wykrycia prawomocnego wyroku, dotyczącego tego samego stosunku prawnego. Celem wznowienia postępowania z tego powodu jest to, aby we wznowionym postępowaniu sąd mógł uwzględnić prawomocność materialną wcześniejszego wyroku dotyczącego tego samego stosunku prawnego, co zaskarżony wyrok.

Wskazana podstawa wznowienia ma zastosowanie, gdy wykryty wcześniejszy prawomocny wyrok nie został uwzględniony w późniejszym postępowaniu, mimo powagi rzeczy osądzonej lub z powodu skutku prejudycjalnego.

W pierwszym wypadku skarga o wznowienie postępowania ma doprowadzić do uchylenia zaskarżonego późniejszego wyroku i odrzucenia pozwu albo umorzenia późniejszego postępowania, w drugim natomiast skutkować zmianą zaskarżonego prawomocnego późniejszego wyroku. W obu wypadkach nie chodzi o to, czy zaskarżony prawomocny późniejszy wyrok jest zgodny z rzeczywistym stanem faktycznym i prawnym, lecz wyłącznie o to, że został wydany z naruszeniem prawomocności materialnej wcześniejszego prawomocnego wyroku.

Innymi słowy, odwrotnie niż w razie stosowania art. 679 k.p.c., akcent jest położony na naruszenie przepisów prawa procesowego; aspekt materialnoprawny wadliwości nie ma znaczenia.

Uchwała SN z dnia 10 lipca 2012 r., III CZP 81/11

Standard: 69790 (pełna treść orzeczenia)

W przypadku wykrycia prawomocnego wyroku, dotyczącego tego samego stosunku prawnego, a więc jeśli chodzi o podstawę wznowienia wskazaną w art. 403 § 2 k.p.c., to aktualne pozostaje stanowisko Sądu Najwyższego wyrażone w postanowieniu z dnia 11 lutego 2010 r. w sprawie I PZ 20/09, iż w tej podstawie nie mieści się wyrok zapadły po prawomocnym wyroku objętym skargą o wznowienie postępowania.

Stosownie do treści art. 403 § 2 k.p.c. chodzi o wyrok, który uprawomocnił się przed wyrokiem objętym skargą i taką wykładnię potwierdza orzecznictwo Sądu Najwyższego (por. postanowienie SN z dnia 26 czerwca 1997 r., I CKN 149/ 97; z dnia 25 kwietnia 2008 r., I PZ 3/08; z dnia 15 grudnia 2009 r., II PZ 24/09)

Postanowienie SN z dnia 28 września 2011 r., I PZ 18/11

Standard: 28495 (pełna treść orzeczenia)