Postanowienie z dnia 2024-02-20 sygn. III CZ 354/23

Drukuj dokument lub zaznaczenie Kopiuj zaznaczony tekst bez formatowania

Sygn. akt III CZ 354/23

POSTANOWIENIE

Dnia 20 lutego 2024 r.

Na postanowienie o odrzuceniu skargi o uchylenie wyroku sądu polubownego przysługuje zażalenie.

Sąd Najwyższy w Izbie Cywilnej w składzie:

SSN Agnieszka Góra-Błaszczykowska

po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym 20 lutego 2024 r. w Warszawie
‎zażalenia P. spółki akcyjnej w B.
‎na postanowienie Sądu Apelacyjnego w Warszawie ‎z 18 września 2023 r., VII AGa 1508/22 (VII WSC 167/23),
‎w sprawie z powództwa P. spółki akcyjnej w B.
‎przeciwko P. spółce akcyjnej w W.
‎o uchylenie wyroku sądu polubownego,

1. oddala zażalenie;

2. zasądza od powoda na rzecz pozwanego kwotę 1 200 (tysiąc dwieście) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania zażaleniowego z odsetkami w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie za czas po upływie tygodnia od dnia doręczenia zobowiązanemu niniejszego postanowienia do dnia zapłaty.

UZASADNIENIE

Postanowieniem z dnia 12 maja 2023 r. Sąd Apelacyjny w Warszawie odrzucił skargę, wniesioną przez P. S.A. w B. (dalej jako P., skarżący), od wyroku Sądu Arbitrażowego przy Krajowej Izbie Gospodarczej z dnia 24 kwietnia 2019 r., oraz zasądził od skarżącego na rzecz P. S.A. w W. koszty postępowania.

Skargę kasacyjną od tego postanowienia wywiódł skarżący.

Sąd Apelacyjny w Warszawie postanowieniem z dnia 18 września 2023 r. odrzucił skargę kasacyjną, wniesioną przez skarżącego od postanowienia Sądu Apelacyjnego z dnia 12 maja 2023 r. W uzasadnieniu uznał, że skarga kasacyjna była niedopuszczalna, gdyż zgodnie z art. 1207 § 1 k.p.c. do skargi o uchylenie wyroku sądu polubownego przepis art. 368 k.p.c. stosuje się odpowiednio. Przepis art. 1207 § 2 k.p.c. stanowi natomiast, że jeśli przepisy poniższe nie stanowią inaczej, do postępowania ze skargi o uchylenie wyroku sądu polubownego przepisy o apelacji stosuje się odpowiednio. Sąd Apelacyjny zaznaczył też, że jeśli chodzi o dopuszczalność skargi kasacyjnej w postępowaniu ze skargi o uchylenie wyroku sądu polubownego, stosowna regulacja zawarta jest w art. 1208 § 3 k.p.c., według którego od wyroku wydanego w postępowaniu ze skargi o uchylenie wyroku sądu polubownego przysługuje skarga kasacyjna.

Sąd Apelacyjny uznał, że nie przysługuje skarga kasacyjna od postanowienia w przedmiocie odrzucenia skargi o uchylenie wyroku sądu polubownego. Wynika to z faktu, że do postępowania ze skargi stosuje się odpowiednio przepisy o apelacji. W myśl art. 394² § 1 k.p.c. na postanowienie o odrzuceniu apelacji przysługuje zażalenie, tak więc odpowiednie zastosowanie tego przepisu do postępowania ze skargi o uchylenie wyroku sądu polubownego skutkuje uznaniem, że od postanowienia o odrzuceniu skargi przysługuje zażalenie do innego składu sądu drugiej instancji. Sąd Apelacyjny nie podzielił zapatrywania skarżącego, że o dopuszczalności skargi kasacyjnej w niniejszej sprawie ma przesądzać art. 398¹ § 1 k.p.c. i zawarta w nim regulacja, dopuszczająca skargę kasacyjną od prawomocnego postanowienia w przedmiocie odrzucenia pozwu.

Skarżący zaskarżył w całości postanowienie Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 18.09.2023 r. Zaskarżonemu postanowieniu zarzucił naruszenie:

(1) art. 398¹ § 1 k.p.c. poprzez jego niezastosowanie i w konsekwencji błędne przyjęcie, że od postanowienia w przedmiocie odrzucenia skargi o uchylenie wyroku sądu polubownego stronie nie przysługuje skarga kasacyjna, podczas gdy ww. postanowienie jest postanowieniem kończącym postępowanie w sprawie i jako takie jest objęte dyspozycją normy art. 398¹ § 1 k.p.c., co miało wpływ na wynik sprawy, albowiem doprowadziło do odrzucenia skargi kasacyjnej P.;

(2) art. 1207 § 2 k.p.c. w zw. z art. 394¹ § 1 k.p.c. poprzez ich błędną wykładnię i w konsekwencji przyjęcie, że odpowiednie stosowanie do postępowania ze skargi o uchylenie wyroku sądu polubownego przepisów o apelacji skutkuje uznaniem za dopuszczalne zażalenia na orzeczenie w przedmiocie odrzucenie skargi o uchylenie wyroku sądu polubownego do innego składu sądu drugiej instancji, podczas gdy odpowiednie stosowanie przepisów o apelacji nie oznacza stosowania wprost wszystkich przepisów regulujących postępowanie apelacyjne, w szczególności środków zaskarżenia przysługujących stronie w przypadku odrzucenia apelacji, co miało wpływ na wynik sprawy albowiem doprowadziło do odrzucenia skargi kasacyjnej P.;

(3) art. 2 § 1 k.p.c. w zw. z art. 1 ustawy o Sądzie Najwyższym w zw. z art. 1208 § 1 i 3 k.p.c. poprzez ich błędne zastosowanie i w konsekwencji przyjęcie, że Skarżącemu nie przysługuje uprawnienie do kontroli instancyjnej postanowienia o  odrzuceniu skargi o uchylenie wyroku sądu polubownego w drodze skargi kasacyjnej, podczas gdy w świetle przywołanych przepisów, orzeczenie to podlega kontroli Sądu Najwyższego na skutek nowelizacji przepisów, regulujących postępowanie ze skargi o uchylenie wyroku sądu polubownego, dokonanej ustawą z dnia 10 września 2015 r. o zmianie niektórych ustaw w związku ze wspieraniem polubownych metod rozwiązywania sporów (dalej jako: „Ustawa nowelizująca", art. 1 pkt 18 lit. a) i b)), zaś wykładnia, zaprezentowana przez Sąd Apelacyjny, usuwałaby z zakresu kontroli przez SN szereg istotnych rozstrzygnięć sądowych, co miało wpływ na wynik sprawy, albowiem doprowadziło do odrzucenia skargi kasacyjnej P..

III. Wskazując na powyższe zarzuty, P. wniosła o uchylenie zaskarżonego postanowienia w całości; zasądzenie od przeciwnika na rzecz skarżącego kosztów postępowania według norm przepisanych, w tym kosztów zastępstwa procesowego. Ponadto na podstawie art. 395 § 2 k.p.c. w zw. z art. 394¹ § 1 k.p.c. wniosła o uchylenie zaskarżonego postanowienia, bez przesyłania akt sądowi drugiej instancji, z uwagi na oczywistą zasadność zażalenia.

W odpowiedzi na zażalenie P. S.A. wniosła o oddalenie zażalenia w całości; zasądzenie na jej rzecz od skarżącego kosztów postępowania zażaleniowego, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych.

Sąd Najwyższy zważył, co następuje:

Zażalenie nie mogło zostać uwzględnione, gdyż zaskarżone postanowienie jest prawidłowe.

Zgodnie z aktualnie obowiązującą treścią art. 1207 § 1 k.p.c., do skargi o uchylenie wyroku sądu polubownego przepis art. 368 stosuje się odpowiednio. W myśl art. 1207 § 2 k.p.c., jeśli przepisy poniższe nie stanowią inaczej, do postępowania ze skargi o uchylenie wyroku sądu polubownego przepisy o apelacji stosuje się odpowiednio.

W sprawie niniejszej postanowieniem z dnia 12 maja 2023 roku Sąd Apelacyjny odrzucił skargę o uchylenie wyroku sądu polubownego.

Skoro do skargi należy stosować odpowiednio art.368 k.p.c. to oznacza, że na postanowienie o odrzuceniu skargi o uchylenie wyroku sądu polubownego przysługuje zażalenie.

Przepis art. 394² § 1 k.p.c. stanowi bowiem wprost, że zażalenie do innego składu sądu drugiej instancji przysługuje na postanowienie tego sądu o odrzuceniu apelacji, postanowienie o odrzuceniu skargi o wznowienie postępowania i postanowienie o umorzeniu postępowania wywołanego wniesieniem apelacji.

Od postanowienia o odrzuceniu skargi o uchylenie wyroku sądu polubownego nie przysługiwała skarga kasacyjna, gdyż w myśl art. 1208 § 3 k.p.c., przysługuje ona od wyroku wydanego w postępowaniu ze skargi o uchylenie wyroku sądu polubownego.

Prawidłowo zatem Sąd Apelacyjny odrzucił skargę kasacyjną od postanowienia o odrzuceniu skargi od wyroku sądu polubownego uznając, że na to postanowienie przysługiwało zażalenie do innego składu sądu drugiej instancji.

Nie można podzielić poglądu skarżącego, że o dopuszczalności skargi kasacyjnej w niniejszej sprawie ma przesądzać art. 398¹ § 1 k.p.c. i zawarta w nim regulacja, dopuszczająca skargę kasacyjną od prawomocnego postanowienia w przedmiocie odrzucenia pozwu. Ustawodawca wprowadzając przepisy, nakazujące odpowiednie zastosowanie do skargi o uchylenie wyroku sądu polubownego przepisów o apelacji, wyeliminował możliwość stosowania do opisywanej sytuacji przepisów o odrzuceniu pozwu.

Orzeczenia i poglądy, na które powołuje się skarżący, zostały wydane i wyrażone w poprzednim stanie prawnym, w którym - zgodnie z ówczesnym brzmieniem art. 1207 § 1 k.p.c. - do skargi o uchylenie wyroku sądu polubownego odpowiednie zastosowanie miał przepis art. 187 k.p.c.

Z tych względów na podstawie art. 398¹⁴ k.p.c. w zw. z art. 394¹ k.p.c., Sąd Najwyższy orzekł jak w sentencji. O kosztach postępowania zażaleniowego orzeczono na podstawie art. 98 § 1 § 1¹ w zw. z art. 1207 § 2 k.p.c. w związku z art. 398²¹ oraz art. 391 § 1 i art. 394¹ § 3 k.p.c. oraz § 8 ust. 1 pkt 4 w zw. z § 10 ust. 2 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie.