Postanowienie z dnia 2011-09-26 sygn. II KZ 42/11

Drukuj dokument lub zaznaczenie Kopiuj zaznaczony tekst bez formatowania

Sygn. akt II KZ 42/11

Postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 26 września 2011 r.

Przewodniczący: Sędzia SN Tomasz Artymiuk.

Sąd Najwyższy w sprawie Ireneusza J. skazanego z art. 148 § 1 k.k. z 1969 r., po rozpoznaniu w Izbie Karnej na posiedzeniu w dniu 26 września 2011 r. zażalenia skazanego na zarządzenie Przewodniczącego Wydziału Karnego Sądu Apelacyjnego z dnia 8 sierpnia 2011 r.,

o odmowie przyjęcia kasacji własnej skazanego od wyroku Sądu Apelacyjnego z dnia 22 października 2010 r., utrzymującego w mocy wyrok Sądu Okręgowego w W. z dnia 9 lutego 2010 r., postanowił utrzymać w mocy zaskarżone zarządzenie.

Uzasadnienie

Zarządzeniem z dnia 8 sierpnia 2011 r., (doręczonym skazanemu Ireneuszowi J. w dniu 10 sierpnia 2011 r.) Przewodniczący Wydziału Karnego Sądu Apelacyjnego, w oparciu o przepisy art. 530 § 2 k.p.k. w zw. z art. 120 § 2 k.p.k., odmówił przyjęcia kasacji sporządzonej i wniesionej przez skazanego od powołanego wyżej wyroku Sądu odwoławczego.

W ustawowym terminie zażalenie na powyższe zarządzenie wniósł skazany. Uzasadniając środek odwoławczy skarżący wyraził pogląd, że jego pismo z dnia 31 stycznia 2011 r. zatytułowane kasacja niesłusznie uznane zostało przez Sąd Apelacyjny za tego rodzaju nadzwyczajny środek zaskarżenia, ponieważ miało ono stanowić wyłącznie wskazówkę dla wyznaczonego ewentualnie przez sąd obrońcy z urzędu do sporządzenia i wniesienia skargi kasacyjnej. Podniósł również szereg zarzutów pod adresem adw. Wojciecha C., który reprezentował go w końcowej fazie postępowania przed Sądem pierwszej instancji oraz w postępowaniu odwoławczym, a także - jako obrońca wyznaczony z urzędu - poinformował Sąd Apelacyjny w trybie art. 84 § 3 k.p.k. o braku podstaw do wniesienia w niniejszej sprawie kasacji. Wyraził pogląd, że wyznaczani mu przez sąd adwokaci z urzędu, z przyczyn finansowych, nie wywiązują się z nałożonych na nich obowiązków, co może przejawiać się i w tym, że nie zapoznali się z aktami sprawy, w tym ze wskazanym wyżej jego pismem z dnia 31 stycznia 2011 r., w którym on sam wskazał na szereg błędów popełnionych w tej sprawie przez procedujące w niej sądy, w tym przede wszystkim przez Sąd Okręgowy w W. Tej też kwestii, a więc uchybień których dopuścić się miał Sąd pierwszej instancji, skazany poświęcił dalszą część swojego zażalenia, podnosząc brak po stronie tego ostatniego sądu obiektywizmu, który przejawiać się miał - jego zdaniem - m.in. w przekazaniu do instancji ad quem niekompletnych akt sprawy.

Sąd Najwyższy zważył, co następuje.

Zażalenie skazanego nie zasługuje na uwzględnienie.

Analiza dokumentacji procesowej znajdującej się w aktach Sądu Okręgowego w W. nie pozostawia wątpliwości, że w ponowionym - na skutek postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 20 kwietnia 2011 r. - postępowaniu około kasacyjnym Sąd Apelacyjny dopełnił wszystkich wymaganych prawem czynności, które w efekcie doprowadziły do wydania zasadnej decyzji o odmowie przyjęcia kasacji, znajdującej podstawę w powołanych w zaskarżonym zarządzeniu przepisach art. 530 § 2 k.p.k. w zw. z art. 120 § 2 k.p.k. Przypomnieć należy, że rozpoznając poprzednie zażalenie skazanego Ireneusza J. na zarządzenie z dnia 14 marca 2011 r., o odmowie przyjęcia kasacji, Sąd Najwyższy uznając częściową zasadność środka odwoławczego podzielił wątpliwości skarżącego co do rzetelności opinii o braku podstaw do wniesienia kasacji, którą - w oparciu o przepis art. 84 § 3 k.p.k. - sporządził wyznaczony wcześniej skazanemu na potrzeby postępowania kasacyjnego obrońca z urzędu, reprezentujący zresztą Ireneusza J. również w postępowaniu jurysdykcyjnym.

Skutkowało to wyznaczeniem skazanemu - w toku obecnego postępowania - innego obrońcy, który w dniu 30 maja 2011 r. poinformował Sąd Apelacyjny, że nie znalazł podstaw do wniesienia kasacji. Powyższe obligowało z kolei Sąd odwoławczy do:

1) zawiadomienia skazanego o stanowisku obrońcy oraz pouczenia go, że przysługuje mu możliwość wniesienia kasacji sporządzonej przez adwokata z wyboru w terminie 30 dni (art. 524 zd. 1 k.p.k.), liczonych od dnia następnego po dniu, w którym poinformowano go o oświadczeniu obrońcy z urzędu (art. 16 § 2 k.p.k.), i to niezależnie od tego czy skazany po otrzymaniu odpisu wyroku wraz z uzasadnieniem wniósł własnoręcznie sporządzoną kasację, czy też nie składając tej skargi, złożył wyłącznie wniosek o ustanowienie obrońcy z urzędu do sporządzenia i wniesienia kasacji (zob. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 18 listopada 2009 r., II KZ 54/09 , OSNKW 2010, z. 1, poz. 9), co też w niniejszej sprawie uczyniono pismem z dnia 20 czerwca 2011 r., doręczonym skazanemu w dniu 28 czerwca 2011 r.,

2) wydania zarządzenia o odmowie przyjęcia kasacji po bezskutecznym upływie terminu 30 - dniowego, w którym nie wpłynęła kasacja sporządzona i podpisana przez obrońcę ustanowionego z wyboru.

Trafności powyższego rozstrzygnięcia nie podważyła w najmniejszym stopniu argumentacja skarżącego, na którą powołał się on uzasadniając swoje zażalenie. Konieczność wydania w takim wypadku zarządzenia o odmowie przyjęcia kasacji aktualizowałaby się bowiem niezależnie od tego czy pismo skazanego złożone w administracji zakładu karnego w dniu 31 styczniu 2011 r., i zatytułowane "kasacja" potraktować jako sporządzoną przez niego osobiście kasację, czy też takiego znaczenia mu nie przyznawać, gdyż identyczna decyzja musiałaby zapaść, gdyby skazany w ogóle nie wniósł własnoręcznej kasacji, zwracając się jedynie z wnioskiem o wyznaczenie obrońcy z urzędu. Podstawę wydania w takim wypadku zarządzenia, o którym mowa w art. 530 § 2 k.p.k., stanowi wyłącznie upływ terminu określony w art. 524 § 1 zd. 1 k.p.k., jeżeli w tym czasie nie wpłynęłaby kasacja sporządzona i podpisana przez obrońcę ustanowionego z wyboru, zaś w niniejszej sprawie kasacja taka w zakreślonym skazanemu 30-dniowym terminie nie wpłynęła.

Jakiegokolwiek znaczenia dla oceny trafności zaskarżonego zarządzenia nie mogą mieć również te podnoszone przez skarżącego zastrzeżenia, które skierowane zostały pod adresem Sądu Okręgowego w W., ponieważ przedmiotem rozpoznania przez Sąd Najwyższy nie jest w tym przypadku sposób procedowania przez Sąd pierwszej instancji, lecz kontrola postępowania około kasacyjnego przeprowadzonego w instancji ad quem. Podobnie ma się rzecz z tymi twierdzeniami skazanego, w których kwestionuje on rzetelność poprzedniego obrońcy z urzędu adw. Wojciecha C., gdyż obecnie to nie opinia tego obrońcy, lecz stanowisko adw. Leszka B. - następnego obrońcy z urzędu, który nie stwierdził podstaw do wniesienia kasacji i poinformował o tym, stosownie do treści art. 84 § 3 k.p.k. Sąd Apelacyjny, stała się podstawą podejmowanych przez ten sąd kolejnych decyzji procesowych.

Pomimo wyrażonych przez skazanego wątpliwości czy opinia adw. Leszka B. wydana została po zaznajomieniu się z dokumentacją zgromadzoną w aktach sprawy, w tym pismami kierowanymi do sądu przez niego samego oraz wyrażeniu sugestii, co do finansowych powodów odmowy sporządzenia kasacji przez kolejnego adwokata, tego rodzaju twierdzenia należy w sposób jednoznaczny odrzucić. Treść pisma ostatniego obrońcy wyznaczonego z urzędu nie pozostawia wątpliwości, że swoją opinię o braku podstaw do wniesienia kasacji poprzedził analizą całości akt sprawy, w tym korespondencji od skazanego, o czym przekonuje również pismo znajdujące się w aktach, zaś rzetelności tej opinii, w najmniejszym stopniu nie podważają subiektywne odczucia autora zażalenia.

Nie istnieje również sugerowana przez skarżącego możliwość wszczęcia w tej sprawie przez Sąd Najwyższy postępowania kasacyjnego z urzędu, bowiem inicjatywa w tym zakresie (przy dochowaniu warunków formalnych kasacji, co w tym wypadku nie miało miejsca), zgodnie z treścią art. 520 § 1 k.p.k., należy wyłącznie do stron postępowania. W związku z niniejszym postanowieniem Sądu Najwyższego, którego skutkiem jest prawomocne zakończenie postępowania około kasacyjnego, jedynymi podmiotami, które mogą wnieść kasację na korzyść Ireneusza J. są obecnie Prokurator Generalny oraz Rzecznik Praw Obywatelskich (art. 521 k.p.k.), do których skazany może wystąpić ze stosowaną inicjatywą. Z tych wszystkich względów orzeczono jak na wstępie.