Uchwała z dnia 1971-11-25 sygn. VI KZP 40/71

Drukuj dokument lub zaznaczenie Kopiuj zaznaczony tekst bez formatowania

Sygn. akt VI KZP 40/71

Uchwała z dnia 25 listopada 1971 r.

Przestępstwa z art. 186 § 1 i art. 184 k.k. skierowane są przeciwko zbliżonemu rodzajowo dobru chronionego przez prawo.

Przewodniczący: sędzia T. Majewski (sprawozdawca). Sędziowie: M. Paluch, W. Sutkowski.

Prokurator Prokuratury Generalnej: T. Guzkiewicz.

Sąd Najwyższy w sprawie Tadeusza B., oskarżonego z art. 186 § 1 w związku z art. 60 § 1 k.k., po rozpoznaniu przedstawionego przez Sąd Wojewódzki w Bydgoszczy w trybie art. 390 § 1 k.p.k. postanowieniem z dnia 1 czerwca 1971 r. zagadnienia prawnego wymagającego wykładni ustawy:

"Czy przestępstwa z art. 186 § 1 k.k. i art. 23 ustawy z dnia 10 grudnia 1959 r. o zwalczaniu alkoholizmu (Dz. U. Nr 69, poz. 434) (obecnie art. 184 k.k.) są do siebie podobne?"

i po wysłuchaniu wniosku prokuratora

uchwalił udzielić odpowiedzi jak wyżej.

Uzasadnienie

Kodeks karny wyjaśnia w art. 120 § 2, że przez przestępstwa podobne rozumie się m.in. przestępstwa skierowane przeciwko temu samemu lub zbliżonemu rodzajowo dobru chronionemu przez prawo. W świetle tego przepisu decydujące znaczenie w kwestii podobieństwa przestępstw ma zatem jednorodność lub bliskość rodzajowa przedmiotu ochrony (zamachu) z wyłączeniem wymagania takiego samego lub podobnego sposobu zachowania się sprawcy.

Uzasadnienie projektu kodeksu karnego z 1968 r. wskazuje (str. 125), że intytulacja rozdziałów części szczególnej "dąży do określenia przedmiotu ochrony karnej". Wynika z tego, że w zasadzie przestępstwa zgrupowane w jednym rozdziale są skierowane przeciwko temu samemu dobru chronionemu przez prawo i niemal z reguły stanowią przestępstwa podobne. Wyjątki mogą nastąpić w tych wypadkach, w których instytucja rozdziału nie zawiera ścisłego, bliżej skonkretyzowanego określenia przedmiotu ochrony, jak np. w rozdziale XXXVI "Przestępstwa przeciwko porządkowi publicznemu").

Tytuł rozdziału XXV: "Przestępstwa przeciwko rodzinie, opiece i młodzieży", mieszczącego w sobie wymienione w pytaniu Sądu Wojewódzkiego artykuły, zawiera wyraźnie sprecyzowane określenie przedmiotu ochrony jego przepisów. Pozwoliło to ustawodawcy na zachowanie w tym zakresie w pełni wspomnianej wyżej dążności, aby przestępstwa zgrupowane w jednym rozdziale dotyczyły jednego i tego samego przedmiotu ochrony.

Przedmiotem ochrony prawnej w szerszym znaczeniu rozdziału XXV k.k. jest rodzina, jej prawidłowe funkcjonowanie jako podstawowej komórki społecznej. Nie ulega przy tym wątpliwości, że zarówno znęcanie się nad członkiem rodziny jak i uporczywe uchylanie się od obowiązku łożenia na jego utrzymanie godzą rzeczywiście w rodzinę, utrudniają bowiem albo wręcz uniemożliwiają jej prawidłowe funkcjonowanie.

W tych warunkach na pytanie Sądu Wojewódzkiego należało udzielić odpowiedzi twierdzącej.

OSNKW 1972 r., Nr 2, poz. 27