Wyrok z dnia 1997-12-10 sygn. III SA 889/96
Numer BOS: 2090776
Data orzeczenia: 1997-12-10
Rodzaj organu orzekającego: Naczelny Sąd Administracyjny
Sędziowie: Krzymień Grzegorz (przewodniczący), Kubiak Włodzimierz (sprawozdawca), Michalski Janusz
Tezy
Pojęcie dokumentu urzędowego należy interpretować w świetle przepisów art. 244 par. 1 i 2 Kpc oraz art. 76 par. 1 i 2 Kpa.
Uzasadnienie
Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Przedmiotem sporu między stronami jest wysokość kosztów uzyskania przychodów otrzymanych przez Skarżącą z tytułu umowy o dzieło nr 10/95 zawartej przez nią w dniu 16 sierpnia 1995 r. z Państwową Służbą Ochrony Zabytków, Oddział Wojewódzki w O. Przepis art. 22 ust. 9 pkt 3 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych /Dz.U. 1993 nr 90 poz. 416 ze zm./ przewiduje zryczałtowane koszty uzyskania w wysokości 50 procent dla przychodów uzyskanych z tytułu korzystania przez twórców z praw autorskich i praw pokrewnych w rozumieniu odrębnych przepisów lub rozporządzania przez nich tymi prawami.
Organy podatkowe twierdzą, że przychody uzyskane przez skarżącą z tytułu wymienionej umowy o dzieło korzystają z 20 procent kosztów uzyskania, albowiem dzieło powstałe w wykonaniu tej umowy, jako dokument urzędowy, nie jest przedmiotem ochrony prawa autorskiego z mocy art. 4 pkt 2 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych /Dz.U. nr 24 poz. 83/.
Podnieść trzeba, że umową z dnia 16 sierpnia 1995 r. Skarżąca zobowiązywała się do wykonania opracowania naukowego w formie kart zabytków ruchomych wyposażenia kościoła parafialnego pod wezwaniem św. Piotra i Pawła w M. /art. 1 umowy/.
Z art. 5 umowy wynika nadto, że Skarżąca przeniosła na Zamawiającego, czyli Państwową Służbę Ochrony Zabytków Oddział Wojewódzki w O. na zasadzie wyłączności, prawa autorskie oraz własność egzemplarza wykonanego dzieła.
W aktach sprawy znajduje również pismo Zamawiającego z dnia 8 grudnia 1995 r. stanowiące odpowiedź na wystąpienie Urzędu Skarbowego w O. z dnia 30 listopada 1995 r. w związku z wątpliwościami tego Urzędu co do zasadności zakwalifikowania przychodów Skarżącej do kategorii przychodów korzystających z uprzywilejowanej wysokości kosztów uzyskania, tj. 50 procent. W piśmie tym, podpisanym przez Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków, stwierdzono, że zarówno dokumentacja powstała na skutek umowy Pani L., jak i inne dokumentacje wykonane na zlecenie tut. urzędu mają charakter dzieła naukowego o charakterze autorskim. Analogiczne stanowisko wynika także z pism Izby Skarbowej z dnia 6 lipca 1992 r., Izby Skarbowej w R. z dnia 13 kwietnia 1993 r., z pism Instytutu Sztuki Polskiej Akademii Nauk z dnia 13 października 1988 r. oraz Ośrodka Dokumentacji Zabytków w W. z dnia 16 kwietnia 1992 r.
Pisma te powstały wprawdzie pod rządami poprzednio obowiązującej ustawy z dnia 10 lipca 1952 r. o prawie autorskim /Dz.U. nr 34 poz. 234 ze zm./ lecz są one nadal aktualne, gdyż nowa ustawa z dnia 4 lutego 1994 r. nie dokonała w omawianym zakresie istotnych zmian.
Z akt sprawy nie wynika jednak, aby stanowiska wyrażane w omówionych wyżej dokumentach wzięto pod uwagę przy rozstrzyganiu sprawy niniejszej; w szczególności uzasadnienie rozstrzygnięcia nie zawiera jakiegokolwiek odniesienia się do tych dokumentów w aspekcie ich wiarygodności i mocy dowodowej. Stanowi to niewątpliwe naruszenie reguł postępowania administracyjnego wyrażonych w art. 7 i art. 107 par. 3 Kpa.
W ocenie Naczelnego Sądu Administracyjnego naruszenia te mogły mieć istotny wpływ na wynik sprawy, polegający na niewłaściwym zakwalifikowaniu przychodów uzyskanych przez Skarżącą do kategorii określonej w art. 22 ust. 9 pkt 4 cytowanej ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a więc korzystających z niższych 20 procent kosztów uzyskania.
Jak chodzi o prawo materialne, to należy podnieść, że powoływany w zaskarżonej decyzji art. 4 ust. 2 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych /Dz.U. nr 24 poz. 83/ wyłącza z przedmiotu tego prawa urzędowe dokumenty, materiały, znaki i symbole.
Zdaniem Naczelnego Sądu Administracyjnego, pojęcie "dokumentu urzędowego" należy interpretować w świetle przepisów art. 244 par. 1 i 2 Kpc oraz art. 76 par. 1 i 2 Kpa. Definicje zawarte w obu kodeksach są tożsame co do ich treści. Wynika z nich, że dokumentem urzędowym jest dokument sporządzony w przepisanej formie przez powołane do tego organy państwowe w ich zakresie działania. Stanowią one dowód tego, co zostało w nich urzędowo stwierdzone lub zaświadczone. Dzieło wykonane przez Skarżącą, w formie karty zabytków ruchomych, na podstawie umowy z dnia 16 sierpnia 1995 r. takich cech nie nosi.
W związku z tym, w ocenie Naczelnego Sądu Administracyjnego nie jest wyłączone z przedmiotu ochrony prawa autorskiego, zgodnie z przepisem art. 4 pkt 2 cytowanej ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych.
W tej sytuacji zaskarżona decyzja narusza także prawo materialne, to jest art. 22 ust. 9 pkt 3 powołanej ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Mając na uwadze powyższe ustalenia, zaskarżoną decyzję jako naruszającą zarówno prawo materialne jak i procedurę administracyjną należało uchylić po myśli art. 22 ust. 2 pkt 1 i 3 ustawy z dnia 11 maja 1995 r. o Naczelnym Sądzie Administracyjnym /Dz.U. nr 74 poz. 368/ oraz orzec o zwrocie kosztów postępowania sądowego na rzecz Skarżącej na podstawie art. 55 tej ustawy.
Treść orzeczenia pochodzi z Centralnej Bazy Orzeczeń Sądów Administracyjnych (nsa.gov.pl).