Zażalenie na postanowienie o zwrocie kosztów postępowania apelacyjnego w razie wniesienia skargi kasacyjnej przez drugą stronę (art. 394[2] § 1[1] pkt 3 k.p.c.)

Wniesienie skargi kasacyjnej przez stronę nie stanowi podstawy odrzucenia złożonego przez nią zażalenia na postanowienie sądu drugiej instancji, którego przedmiotem jest zwrot kosztów postępowania apelacyjnego, jeżeli Sąd Najwyższy odmówił przyjęcia tej skargi do rozpoznania (art. 394[2] § 1[1] pkt 3 k.p.c.).

Uchwała SN z dnia 25 lipca 2023 r., III CZP 154/22

Standard: 71369

Wniesienie skargi kasacyjnej przez jedną ze stron (uczestnika postępowania) nie powoduje odrzucenia złożonego przez drugą stronę (innego uczestnika postępowania) zażalenia na postanowienie sądu drugiej instancji, którego przedmiotem jest zwrot kosztów postępowania apelacyjnego (art. 394[2] § 1[1] pkt 3 ‎w zw. z art. 13 § 2 k.p.c.).

W art. 394[2] § 1[1] pkt 3 k.p.c. ustawodawca użył formy bezosobowej, negatywnej i to w dodatku w czasie przeszłym, stanowiąc, że zażalenie na postanowienie sądu drugiej instancji w przedmiocie zwrotu kosztów przysługuje „o ile nie wniesiono skargi kasacyjnej”. Nie wiadomo, czy uczynił to świadomie w jakimś określonym celu czy też jest to tylko kwestia niezręcznej i nieczytelnej stylizacji tego przepisu (należy odnotować, że w pisemnym uzasadnieniu projektu ustawy nowelizującej nie wyjaśniono przyczyn tej zmiany, jej celu ani znaczenia dla praktyki sądowej). Językowa wykładnia tej normy procesowej może zatem prowadzić do wniosku, że wniesienie skargi kasacyjnej przez stronę przegrywającą, pozbawia stronę wygrywającą możliwości wniesienia zażalenia lub czyni już wniesione zażalenie tej strony następczo niedopuszczalnym (ze względu na znacznie krótszy termin do wniesienia zażalenia w porównaniu do terminu złożenia skargi kasacyjnej) także w sytuacji, w której miała ona interes w zaskarżeniu rozstrzygnięcia o kosztach postępowania apelacyjnego. Perspektywa pozbawienia strony prawa do sądu w zakresie skontrolowania zasadności postanowienia kosztowego w wyniku autonomicznej decyzji jej przeciwnika procesowego ‎o wniesieniu skargi kasacyjnej skłania, jednakże, do odstąpienia od takiej wykładni jako prowadzącej do skutków nieracjonalnych, niesprawiedliwych i trudnych do zaakceptowania.

Uchwała SN z dnia 30 września 2021 r., III CZP 50/20

Standard: 57822 (pełna treść orzeczenia)