Zgłoszenie interwenienta wstąpienia do sprawy (art. 77 k.p.c.)

Status interwenienta ubocznego nabywany jest już z mocy samego oświadczenia o wstąpieniu do postępowania. Dopiero zgłoszenie przez jedną ze stron opozycji pozwala sądowi na weryfikację, czy interwenient rzeczywiście posiada interes prawny, o którym mowa w art. 76 k.p.c. Żaden przepis, co trafnie zauważa skarżący, nie przewiduje przy tym możliwości zweryfikowania tej kwestii z urzędu.

Z treści art. 77 § 1 zd. 1 k.p.c. wynika, że interwenient uboczny składa oświadczenie o wstąpieniu do sprawy w piśmie procesowym, w którym wskazuje, jaki ma interes prawny we wstąpieniu i do której ze stron przystępuje. Językowe ujęcie tego unormowania wyraźnie wskazuje, że status interwenienta uzyskuje się wskutek samego tylko oświadczenia o wstąpieniu do sprawy. Wprawdzie mający dla interwencji ubocznej znaczenie definicyjne art. 76 k.p.c. przewiduje, że przystąpić do sprawy może tylko ten, kto ma interes prawny w tym, aby sprawa została rozstrzygnięta na korzyść jednej ze stron, jednak proceduralne ramy badania przesłanki posiadania interesu prawnego unormowano dopiero w art. 78 k.p.c. Z art. 78 § 2 k.p.c. wynika natomiast, że interes prawny interwenienta ubocznego jest rzeczywiście badany jedynie w razie zgłoszenia opozycji. Jednocześnie, stosownie do art. 78 § 3 k.p.c., mimo wniesienia opozycji interwenient uboczny bierze udział w sprawie, dopóki orzeczenie uwzględniające opozycję nie stanie się prawomocne.

Postanowienie SN z dnia 7 marca 2024 r., III CZ 381/23

Standard: 76630 (pełna treść orzeczenia)

Z treści art. 77 § 1 k.p.c. wynika, że osoba, która zgłosiła wstąpienie do sprawy w charakterze interwenienta ubocznego staje się podmiotem postępowania wskutek dokonanego zgłoszenia, a więc z chwilą złożenia pisma.

Zgodnie z art. 76 k.p.c. interwencja uboczna może być zgłoszona w każdym stanie sprawy aż do zamknięcia rozprawy w drugiej instancji. Biorąc pod uwagę, że z art. 126[2] § 1 k.p.c. wynika, iż Sąd nie podejmie żadnej czynności na skutek pisma, od którego nie została uiszczona należna opłata, interwenient uboczny prawidłowo został wezwany do uiszczenia opłaty.

Statusu interwenienta ubocznego może pozbawić interwenienta dopiero stwierdzenie bezpodstawności zgłoszenia interwencji jednakże takie skutki może wywołać dopiero prawomocne orzeczenie uwzględniające opozycję.

W tych okolicznościach brak powiadomienia interwenienta ubocznego o terminie rozprawy apelacyjnej i wyrokowanie w tym dniu uzasadnia wniosek o pozbawieniu go możności obrony jego interesu prawnego, dla ochrony, którego przystąpił do procesu, ze skutkiem nieważności postępowania (art. 379 pkt 5 k.p.c.).

 Wyrok SN z dnia 13 listopada 2020 r., IV CSK 143/19

Standard: 76633 (pełna treść orzeczenia)

Podmiot, który zgłosił swój udział w sprawie w charakterze interwenienta ubocznego może wprawdzie dokonać innej czynności procesowej, np. wniesienia środka odwoławczego, ale skuteczność tej czynności jest uzależniona od uzyskania statusu interwenienta ubocznego.

Odmienna interpretacja art. 77 § 2 k.p.c. sprzeczna byłaby z gramatyczną wykładnią tego przepisu, który pozwala na dokonanie innych czynności „interwenientowi ubocznemu”, a więc podmiotowi, który taki status uzyskał przez dopuszczenie go w takim charakterze do udziału w sprawie. 

Postanowienie SN z dnia 18 stycznia 2007 r., I CZ 119/06

Standard: 57986 (pełna treść orzeczenia)